Kan Acil Değil Sürekli İhtiyaç

SDÜ Tıp Fakültesi Dâhili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanlığı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hematolog Güçhan Alanoğlu kanın hayat veren yolculuğunu anlattı. Ülke çapında her 4 saniyede 1 ünite kana ihtiyaç var. 

Büyük cerrahi müdahale, bazı hastalıklar ve kazalarda ihtiyaç duyulan kan, çok önemli süreçlerden sonra hastanelere ulaşıyor. Milyonlarca insana şifa kaynağı olan kan acil değil sürekli ihtiyaç olarak nitelendiriliyor. Zira 1 kan bağışı 3 hayat kurtarıyor. 1 ünite kan, ‘eritrosit süspansiyonu’, ‘taze donmuş plazma’ ve ‘trombosit’ olarak 3’e ayrılıyor.

4 SANİYEDE 1 ÜNİTE KAN GEREKİYOR

Ülke çapında her 4 saniyede 1 ünite kana ihtiyaç duyuluyor. Dakikada 5 bağışçı 1 dakikalık kan gereksinimini karşılıyor. Kanın tek kaynağı insan. Bilimsel açıdan; laboratuvar koşullarında yapay kan üzerinde çalışmalar yapılsa da bunun hayata geçirilmesi yakın bir gelecekte olası değil. O nedenle bağış ve yardımlaşma kavramı üzerinde yoğunlukla duruluyor. 

KAN ACİL DEĞİL SÜREKLİ İHTİYAÇTIR

Türkiye’de yıllık ortalama 2.5 milyon ünite kan bağışlanıyor. Ancak bu oran yetersiz kalıyor. SDÜ Tıp Fakültesi Dâhili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanlığı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hematolog Güçhan Alanoğlu ile kan bağışının kişi sağlığına olumlu etkilerini, toplumsal açıdan ise iyilik, sevgi, dostluk ve paylaşım yönünü konuştuk.

BİRBİRİMİZE İHTİYACIMIZ VAR

SDÜ Tıp Fakültesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı (AD) Başkanlığı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hematolog Güçhan Alanoğlu, 18- 66 yaş aralığındaki sağlıklı her kişinin kan bağışında bulunabileceğini söylüyor.

Bağışlanan 1 ünite kanın, son teknolojiyle donatılan laboratuvarlarda incelenerek ‘eritrosit süspansiyonu’, ‘taze donmuş plazma’ ve ‘trombosit’ olarak üç ürüne ayrıştırıldığını kaydeden Yrd. Doç. Dr. Güçhan Alanoğlu, “birbirimize ihtiyacımız var. 1 ünite kan bağışında bulunan kişi 3 kişiye hayat oluyor” dedi.

Eritrosit süspansiyonunun 42 gün, taze donmuş plazmanın 3 yıl, trombosit kanın da 5 gün ömrü bulunduğunu kaydeden Hematolog Güçhan Alanoğlu, şöyle diyor:

KAN BAĞIŞI DÜZENLİ OLMALI

“1 kan 3 can diyoruz. 50 kilogramın üzerinde, tansiyon değerleri uygun, belirli kriterleri karşılayan 18- 66 yaş aralığındaki her sağlıklı kişi kan bağışında bulunabilir. Vücut sağlığı açısından kan bağışı çok önemlidir. Zira vücuttaki kan yenileniyor. Kan bağışı yapan kişi sağlıklı ve dinç olur. Ve en önemlisi de kendini iyi hisseder. En güzel tarafı bağış yapıyorsun. Tamamen gönüllülük esasına göre hareket ediyorsun. Karşılıksız, beklenti içinde olmadan gerçekleştiriyorsun. Kanın tek kaynağı insan. Ve biliyorsun ki, verdiğin bir ünite kan 3 kişiye sağlık dağıtıyor. Hayat veriyor. Sağlıklı her erkek 3 ayda bir kan verebilir. Kadınlar için ise bu takvim 120 gün. İlik sürekli aktif olduğu için verilen kan 3 ay içerisinde yenileniyor.”

İLİK NAKLİ İÇİN DE HASSASİYET GEREKİYOR

SDÜ Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Hematolog Güçhan Alanoğlu, ilik nakli açısından da toplumun sağduyulu olması gerektiğini söyledi. Kan örneğinde olduğu gibi ilik bağışının da çok değerli olduğunu ifade eden Alanoğlu, sözlerini şöyle tamamladı: “Türk Kızılayı, Kök Hücre (TÜRKÖK) çalışmalarını sürdürüyor. İlik Bankası için işlemler Türk Kızılayı kanalı ile gerçekleştiriliyor. Sizden bir miktar kan alınıyor. Belirli testler yapılıyor. Bu değerler Dünya İlik Bankası Listesi’ne giriyor. Dünyadaki kişilerle uyumluluk açısından sizin bir kimliğiniz oluşturuluyor. İlik bağışı dediğiniz özünde bir miktar kan alımıdır. Bir de uyuşturma yöntemi ile kalçadan ilik alınması yöntemi var. İlik de kan özelinde olduğu gibi 3- 5 ay içerisinde kendini yeniliyor. Sözün özü kan ve ilik bağışı için sağduyulu yaklaşımın daha da artması gerekiyor.”