Maliye, Yakıtta ÖTV İndirimine Yanaşmıyor

Döviz kurlarının etkisiyle son haftalarda iyice yükselen akaryakıt fiyatlarının düşürülmesi için ÖTV oranlarında indirim görüşüne, Maliye mali disiplini bozacağı endişesi nedeniyle sıcak bakmıyor. Yapılan bir hesaplamada ÖTV oranının 20 puanlık indiriminin yıllık 5 milyar liradan fazla ÖTV gelirlerinden eksileceğini ortaya koydu.

KALKINMAYI YAVAŞLATABİLİYOR

Türkiye'de akaryakıt üzerinden ÖTV ve KDV'nin birlikte alındığına dikkat çeken ekonomi kurmayları, "Türkiye bu vergilerde, OECD ülkeleri içinde, İsrail, Hollanda, İngiltere, İtalya, Finlandiya, Yunanistan'ın ardından 7'nci sırada yüksek vergi alan ülke konumunda" tespiti yaptı. 28 AB ülkesinde kurşunsuz benzine uygulanan vergi oranı ile litre başına ortalamanın yüzde 66,37 olduğunu belirten uzmanlar, Türkiye'de oranın ise yüzde 66,59 olduğunu belirtti. Yine AB ülkelerinde motorine uygulanan vergi oranı litre başına yüzde 61,47 olurken, Türkiye'de yüzde 60,61 oldu.

VERGİ KAYBINA SICAK BAKILMIYOR

Uzmanlar ise Türkiye'de akaryakıtta mevcut vergi uygulamasının gelir ve kurumlar vergisine oranla yüksek olmasının birçok sektör üzerinde yük oluşturabileceği ve ekonomik kalkınmayı yavaşlatabileceğine dikkat çekiyor. Rafineriden çıktıktan sonra akaryakıt fiyatlarına 1,8 ila 2,4 lira arasında ÖTV, ardından yüzde 18 KDV eklendikten sonra satışa sunuluyor. Bu kapsamda akaryakıt fiyatlarında düşüş sağlamak için ÖTV'nin 20 puanlık indirimi halinde ÖTV gelirlerinde yıllık 5 milyar liradan fazla bir azalma olacağı, bunun da mali disiplini bozacağı endişesi ile ÖTV indirimine sıcak bakılmadığına dikkat çekildi.

UYGULAMA NASIL?

Uygulamada rafineride üretilmiş olan benzin, pazarlama şirketine teslim ediliyor ve ÖTV doğuyor. Burada ÖTV ile birlikte ÖTV'nin de dahil edildiği matraha KDV uygulanıyor. Pazarlama şirketi ÖTV uygulanmış benzinin üzerine kendi karını koyup, tekrar toptancı yahut perakendeci denilen benzin istasyonlarına teslim ediyor. Ancak bu aşamada tekrar ÖTV uygulanmıyor. ÖTV'nin akaryakıt üzerindeki uygulamasında, petrol fiyatlarındaki dalgalanmanın kamu maliyesini olumsuz etkilememesi için litre veya kilogram başına maktu (spesifik) olarak belirleniyor. Dolayısıyla ÖTV yapısı itibariyle toptan satış vergisi özelliğini koruyor. Ancak toptan satış vergisi uygulamalarında ortaya çıkan aksaklıklar ise ÖTV'de yapılan düzenlemeler ile çözülüyor. Bu kapsamda ÖTV toptan satış dahi olsa, akaryakıt teslimlerinde 'ilk teslimde' bir defa uygulanıyor.