Milletvekili Cesur Eğirdir Gölü İçin Meclis'e Önerge Verdi

İYİ Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur, Eğirdir Gölü'nde kirliliğin önlenmesi konusunda TBMM'ne önerge verdi.

İYİ Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur, evsel atık ve sanayi atıklarından kaynaklı Eğirdir Gölü’nde oluşan kirliliğin incelenmesi ve gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak amacıyla TBMM Başkanlığı’na Meclis Araştırması için önerge verdi.

TBMM Başkanlığı’na araştırma önergesi veren İYİ Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur, önergede şu ifadelere yer verdi: “Isparta sınırları içinde yer almakta olan Eğirdir Gölü son dönemlerde evsel atık suları, katı atık depolama alanları, endüstriyel faaliyetler gibi noktasal kirleticiler ve tarımsal aktivitelerden kaynaklı olarak su kalitesini kaybetmektedir. Oluşan kirlilik nedeniyle içme suları ile beraber, bölgede yetişen meyve ve sebzelerle hayvansal gıdalarda da zararlı madde kalıntılarıyla karşılaşmamız olası hale gelmektedir. Bölgede yaşamakta olan birçok kuş türü ise doğal yaşam alanlarının yok olması tehlikesiyle risk altındadır. Eğirdir Gölü’nün tabi hali ve zenginliklerinin korunması için gerekli tedbirler alınmalıdır. Eğirdir Gölü ve çevresinin yeniden sağlıklı ve canlılar için yaşanabilir bir hal alması için yapılması gerekenlerin araştırılması amacı ile Anayasa’nın 98’inci ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca Meclis Araştırması açılmasını saygılarımla arz ederim.”

Milletvekili Cesur, önergenin gerekçelerini ise şöyle detaylandırdı; “Eğirdir Gölü, Isparta sınırları içerisinde, Eğirdir, Senirkent, Yalvaç ve Gelendost ilçe sınırları ile çevrilidir. Eğirdir Gölü, Beyşehir Gölü'nden sonra Türkiye'nin ikinci büyük tatlısu gölüdür. Eğirdir Gölü'nün kuzeyinde kalan daha küçük kısmına Hoyran, güneyde kalan kısmına ise Eğirdir Gölü denmektedir.

Eğirdir gölü, bölgeye sosyal ve ekonomik anlamda büyük değer katan ve ülkemizin mavi incisi olabilecek bir zenginliğidir. Göl birçok köy ve yerleşimin ortasındadır ve Isparta’nın içme suyu ihtiyacını ve tarım için gerekli sulamayı da sağlamaktadır.

ULUSLARARASI BİR ÖNEME SAHİP 

Ülkemizin elma üretimine büyük katkısı yanında gölde önemli ölçüde balıkçılık yapılmaktadır. Göl-dağ turizmi açısından olduğu kadar balık avcılığı, su sporları ve rekreasyon imkânları da sunmaktadır. Eğirdir Gölü'nün suyu, tatlı su balıklarının yaşamasına elverişli olması, amatör ve profesyonel balık avcılığı imkânı sağlamaktadır.

Eğirdir Gölü'ndeki ekonomik su ürünleri tatlı su ıstakozu, sudak balığı, sazan balığı, eğrez, gümüşi havuz balığı ve gümüş balığıdır. Eğirdir gölü biyoçeşitlilik yönünden uluslararası öneme sahip bir ekosistem. Doğal Hayatı Koruma Vakfı'nın (WWF) verilerine göre Türkiye’deki 454 kuş türünden 225'i Eğirdir Gölü ve çevresinde yaşamını sürdürüyor.

Devlet Su İşleri VXIII. Bölge müdürlüğü verilerine göre 24.10.2018 tarihinde ölçülen göl seviyesi 916.186 metre olup göl seviyesinde azalma kaydedilmiştir. Mevcut durumda "su kaybının tek sebebi budur" demek mümkün değil. Yağış miktarının azalması, buharlaşma kayıplarının artması, su kullanımları gibi problemlerin hepsi su kaybına etkendir. Bu problemleri net bir şekilde ortaya koyabilmek ve Eğirdir Gölü'nün gelecekte tamamen veya kısmen kuruması konusunda bilgi paylaşabilmek için kapsamlı bir "hidrolojik modelleme" yapılmalıdır. Söz konusu çalışmalardan elde edilen çıktılar neticesinde bu soruya cevap verilebilir.

ZAMANLA İÇİLEMEZ HALE GELEBİLİR 

Son dönemlerde yapılan araştırmalarda bazı atık sularının göle akıtıldığı belirlenmiştir. Göl su kalitesini olumsuz olarak etkileyen en önemli kirletici kaynaklar, evsel atık sular, katı atık depolama alanları, endüstriyel faaliyetler gibi noktasal kirleticiler ve tarımsal aktivitelerdir. Havza genelinde bitkinin ihtiyacından çok fazla tarım ilacı kullanılmakta, kullanılan sulama yöntemleri ile kirletici unsurların yeraltı suyu ve yüzey sularına taşımını sağlanmakta, ilaç ambalajlarının gelişigüzel atılması ve yüzey sularında yıkanması ile direkt kirlilik etkisi oluşmakta ve doğa dostu olarak bilinen pestisitlerin kullanımı ise en az seviyede bulunmaktadır. Eğirdir Gölü beslenme havzası içerisinde yeraltı suyu ve yüzey suyu akımlarının göle doğru olması havzadaki kirleticilerin göle etkisini arttırmaktadır.

Gölün kirlenmesiyle birlikte, içme suları ile beraber bölgede yetişen meyve ve sebzelerle hayvansal gıdalarda da zararlı madde kalıntılarıyla karşılaşmamız olası hale gelmektedir. Eğirdir Gölü'nde göl suyunun zamanla içilemez hâle geleceğini söylemek mümkündür.

ACİL ÇÖZÜM LAZIM 

Gölün geleceği ve insan sağlığı acil çözüme ihtiyaç doğurmuştur. İkinci ve çok acil çözüm bekleyen mesele ise son iki yıldır suyun yaklaşık 100 metre çekildiği ifade edilmektedir. Köylüler bu durumu görüntüleyerek kayıt altına almıştır. Eğridir halkı göldeki su seviyesinin azalması nedeniyle endişe içindedir. Göl resmen kurumakta ve S.O.S. vermektedir. Buna acilen bir önlem alınmazsa Burdur Gölü gibi ortada çorak bir araziden başka bir şey kalmayacaktır.

Devlet Su İşleri VXIII. Bölge müdürlüğü verilerine göre, 24.10.2018 tarihinde ölçülen göl seviyesi 916.186 metre olup göl seviyesinde azalma kaydedilmiştir. Yağış miktarının azalması, buharlaşma kayıplarının artması, su kullanımları gibi problemlerin hepsi su kaybına etkendir. Bu problemleri net bir şekilde ortaya koyabilmek ve Eğirdir Gölü'nün gelecekte tamamen veya kısmen kuruması konusunda bilgi paylaşabilmek için kapsamlı bir "hidrolojik modelleme" yapılmalıdır. Sektörel su tahsislerinin planlanması ve uygulamadaki eksikliklerin giderilmesi gerekmektedir.

Göldeki kirliliğin engellenmesi için öncelikle "Eğirdir Gölü Özel Hükümleri" bir an önce gerçekleştirilmelidir. 2016 yılına kadar işletmeye alınması gereken "atık su arıtma tesisleri" hâlâ işletmeye alınmamıştır. Mevcut durumda katı atıkların bertarafıyla ve tarımsal kirliliğin yönetimi ile ilgili eksiklikler bulunmaktadır.

Eğridir Gölü’nün can damarlarından biri olan ve çok sayıda kuş türüne ev sahipliği yapan boyalı Kuş Cenneti’ndeki durum da bundan farksız değildir. Orada da sular ve kuşlar çekildikten sonra kuş cenneti maalesef “otlak” olmuştur.

Özel hükümler, 16.06.2012 tarihinde Isparta Gazetesi’nde yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, özel hükümlerin uygulaması Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yürütülmektedir ancak özel hükümler uygulanmamıştır.

Önlemler alınmadığı takdirde Eğirdir Gölü'nün bugünkü durumunu gelecekte muhafaza etmesi pek de mümkün görünmemektedir. Bu gerekçelerden dolayı Eğirdir Gölünün tabi hali ve zenginliklerini korunması için yapılması gerekenlerin araştırılması amacı ile Meclis Araştırması açılması gerekmektedir.