Bölge Enflasyonunu Gıda Fiyatları Uçurdu

Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Çetin Osman Budak, “Enflasyonda dikkat edilmesi gereken diğer iki konu tarım ve gıda sanayi fiyatlarıdır. Tarımda üretici fiyatlarının enflasyonun altında kalması tarım üreticisinin sıkıntısının devam ettiğine işaret etmektedir. Buna rağmen işlenmiş gıda fiyatlarındaki artış ise bütçesinde gıda harcamaları ağırlığı yüksek olan dar gelirli grupların enflasyon yükünün daha ağır olmasına yol açmaktadır. Dolayısıyla enflasyon yerinde saydı gibi başlıklar yerine konunun ayrıntıları üzerinde daha fazla durulması gereklidir” dedi.

Mart ayı enflasyonu en yüksek ikinci bölge olan Bat Akdeniz’de enflasyon rakamlarını değerlendiren ATSO Başkanı Budak şunları kaydetti;

“2012 Mart ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de %0,41, ÜFE’de %0,36 olarak açıklanmıştır. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında %10,43, üretici fiyatlarında %8,22 olarak artış göstermiştir. Gıda ve alkolsüz içeceklerde %-0,33 ile en yüksek düşüş gerçekleşirken en yüksek artış %1,15 ile ulaştırma grubunda gerçekleşmiştir. Madde bazında Mart ayının zam şampiyonu %14,8’lik artışla dolmalık biber olurken, bu ürünü sırasıyla %7,7 ile tavuk eti, %6,9 ile limon, %5,8 ile LPG dolum ücreti, %4,6 ile kahve, %4,2 ile tüp gaz ve %3,8 ile benzin izlemiştir.

Enflasyonda akaryakıt zamlarına bağlı olarak ulaştırma ve konut ile giyim fiyatları etkili olmuştur. Mart ayı enflasyonunun yatay bir seyir göstermesine rağmen, önümüzdeki aylara ilişkin olumlu beklentiler, Nisan ayı enflasyonunda etkisini gösterecek olan son akaryakıt ve doğal gaz zamlarıyla bozulmuştur. Doğal gazda dünya fiyatlarının geçen yıla göre yarıya inmesine rağmen, ülkemizde fiyatlama yöntemine bağlı ve BOTAŞ’ın önceki aylarda oluşan zararının kapatılmasına dönük olarak yapılan % 18 oranındaki zam ekonomideki yavaşlamaya rağmen enflasyonun yüksek kalmasına neden olacaktır.Üretici enflasyonunda da petrol ve ana metal fiyatlarının belirleyici olduğu görülmektedir. Petrol fiyatlarındaki artış ve ülkemizdeki fiyatlama yöntemi devam ettikçe Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadelesi çıkmaza girmektedir.

Öte yandan Türkiye bir dönem hızlı büyümeden kaynaklanan talep enflasyonu ve bir sonraki dönem ekonomideki yavaşlamaya rağmen maliyet enflasyonu yaşayarak, istikrarlı büyüme çizgisine bir türlü gelememekte, ekonomi yavaşlarken maliyetlerdeki artış reel sektör işletmeleri için risk yaratmaktadır. Bu nedenle enerji fiyatlarında vergi yükünün azaltılması, enerji sektöründe rekabetin ve verimliliğin artırılması artık kaçınılmaz hale gelmiştir. Enflasyonda dikkat edilmesi gereken diğer iki konu tarım ve gıda sanayi fiyatlarıdır. Tarımda üretici fiyatlarının enflasyonun altında kalması tarım üreticisinin sıkıntısının devam ettiğine işaret etmektedir. Buna rağmen işlenmiş gıda fiyatlarındaki artış ise bütçesinde gıda harcamaları ağırlığı yüksek olan dar gelirli grupların enflasyon yükünün daha ağır olmasına yol açmaktadır. Dolayısıyla enflasyon yerinde saydı gibi başlıklar yerine konunun ayrıntıları üzerinde daha fazla durulması gereklidir.

Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık % 0,81, üç aylık % 1,72 ve yıllık bazda %9,86 olarak gerçekleşmiştir. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi, aylık ve üç aylık bazda Türkiye ortalamasının üzerine çıkarken, yıllık bazda ortalamanın altında kalmıştır. Türkiye geneline göre 26 bölge arasında Batı Akdeniz Bölgesi enflasyon bakımından aylık bazda ikinci, üç aylık bazda onuncu ve yıllık bazda yirmi dördüncü bölge konumunda yer almıştır.

Aylık enflasyonun, dolayısıyla üç aylık enflasyonun bölgemizde yüksek çıkmasında birinci faktör gıda fiyatlarında, ikinci unsur ise giyim fiyatlarındaki mevsimlik farklılaşmadır. Aynı biçimde konut grubu fiyatlarında su fiyatlarındaki ayarlama nedeniyle Türkiye ortalamasının üzerinde artış gerçekleşmiştir. Buna karşın ev eşyası, eğlence-kültür ve eğitim grupları fiyatları Türkiye ortalamasının altında kalmıştır.”