Çocuklarda Cinsel İstismar Nasıl Önlenir?

Uzman Psikolog Güley Gökpınar Yazdı;

İç Çamaşırı Kuralı Avrupa Konseyi tarafından çocukla diyalog kurulmasına yardımcı olmak amacıyla oluşturulmuştur. Anne baba veya bakıcıların, çocuklara, vücutlarının hangi kısımlarına başkalarının dokunamayacağını, böyle bir durumda nasıl davranmaları ve kimden yardım istemeleri gerektiğini açıklamalarında yardımcı olacak basit bir kuraldır. Bu kural, cinsel istismarını önlemeye yönelik çok etkili bir araçtır.

İÇ ÇAMAŞIRI KURALI NASIL ÖĞRETİLMELİ?

1. Vücudun sana ait
Çocuklara hiç kimsenin, izinleri olmadan vücutlarına dokunamayacağı öğretilmelidir. Ebeveynlerin, cinsellik ve “vücudun özel kısımları” hakkında, cinsel organların ve vücudun diğer kısımlarının gerçek isimlerinibelirterek çocukla erken yaşta kuracakları iletişim, onların neye izin vermemeleri gerektiğini anlamalarına yardımcı olacaktır. Çocukların, sevdikleri bir insandan gelse bile bir öpücüğü, bedensel teması reddetme hakları vardır. Çocuklara “Hayır” demeleri, güvenli olmayan durumlardan kaçınmaları ve bunu güvendikleri bir yetişkine anlatmaları öğretilmelidir.

2. İyi bedensel temas - kötü bedensel temas
Çocuklar, bedensel temasın uygun mu uygunsuz mu olduğunu her zaman ayırt edemeyebilirler. İç Çamaşırı Kuralı, çocuklara çok açık, anlaşılır ve hatırlanması kolay bir sınırı öğrenmelerinde yardımcı olur; bu sınır iç çamaşırıdır.Karşılaştıkları davranışın kabul edilebilir bir davranış olduğundan emin olmadıklarında, güvendikleri bir büyükten yardım istemeleri gerektiğini mutlaka öğretin.

3. İyi sırlar – kötü sırlar
Cinsel istismar yapan kişilerin en sık başvurdukları taktiklerden biri; gizliliktir. Bu nedenle çocuklara iyi sırla kötü sır arasındaki fark mutlaka anlatılmalıdır. Çocukları endişelendiren, rahatsız eden, onları korkutan ya da üzen tüm sırlar kötü sırdır ve saklanmamalıdır; tam tersi güvenilir bir yetişkine (anne-babaya, öğretmene…) anlatılmalıdır.

4. Önleme ve koruma yetişkinlerin sorumluluğudur
Çocuklar istismara uğradıklarında utanç, suçluluk ve korku duyguları yaşarlar. Büyükler, çocukların üzüldükleri veya endişe duydukları anlarda kimlere başvurabileceklerini bilmelerini sağlamalıdır ve daima anne ve babalarıyla bu konuda konuşabileceklerini hissettirmelidir.

Vakaların çoğunda olayın faili ne yazık ki çocuğun tanıdığı kimselerdir. Küçük çocukların, özellikle kendilerini tanıyan bir kişi tarafından istismar edildiklerini anlamaları zordur. Bu nedenle çocukların, hediyeler veren, onlardan bazı konuları sır olarak saklamalarını isteyen veya onlarla yalnız başına vakit geçirmek isteyen tanıdıklarıyla ilgili ebeveynlerini bilgilendirmeleri evde bir kural olmalıdır.

Bazı durumlarda fail bir yabancıdır. Çocuğunuza yabancılarla temasla ilgili basit kuralları öğretin: “asla bir yabancının arabasına binme!”, “asla bir yabancıdan hediye kabul etme!”.

Şayet çocuğunuzun cinsel istismara uğradığından şüpheleniyorsanız, öncelikle ona kızmamanız çok önemlidir. Çünkü bu durum çocuğunuza yanlış bir şey yaptığını hissettirmenize neden olacaktır. Çocuğunuzu bu konuyla ilgili sorguya çekmemeye özen gösterin. Ne olduğunu, ne zaman ve kiminle olduğunu sorabilirsiniz ama bu olayın neden olduğunu sormayın. Çocuğunuzun önünde üzüldüğünüzü belli etmemeye çalışın. Çocuklar bu durumda kolaylıkla kendilerini suçlu hissedebilir ve bilgi vermekten kaçınabilirler. Bu konuda bir şeyler yapacağınıza dair onunlakonuşun ve sakinleştirin. Yardımcı olabilecek kimselerle, örneğin bir psikolog, çocuk gelişimi uzmanıve polisle temasa geçin.

Her beş çocuktan biri cinsel istismar ve şiddetin bir türüne maruz kalmaktadır. Bu durum, her yaştan, her renkten, her sosyal sınıftan ve her dinden çocuğun başına gelmektedir. Olayın faili, çoğu kez çocuğun tanıdığı ve güvendiği bir kişidir; bazen de bir başka çocuktur. Çocuklarla iyi iletişim cinsel istismarı engellemenin anahtarıdır. İyi bir iletişim, açık olmayı; dürüst, dostça ve aşağılamayan bir atmosfer yaratmayı gerektirir.