"DÜNYADA HİDROSTATİK DENGE BOZULDU"
Bu deprem aslında Japonya için beklenen bir deprem. Ama bu kadar büyüğünü ve bu derece büyük bir tsunamiyi beklemiyorladı. Japonlar kıyılarda belirli hatlar, duvarlar oluşturmuşlardı ve bu tsunami bunları da rahatlıkla yıktı geçti. Alarm verilmesine rağmen insanlar sürüklendi. Büyük yangınlar çıktı.
Düşünün, bizim televizyonda gördüğümüz yerler deprem bölgesine yaklaşık 400 – 500 km uzakta olan yerler. Bir de o deprem ve tsunami bölgesinde olanları hayal edin. Bu bana Sumatra'daki tsunamiyi hatırlattı. Sumatra'daki tsunami bütün denizleri dolaşmıştı. Hidrostatik denge bozuldu dünyada. Dört - beş Marmara Denizi büyüklüğünde suyun bir anda hareket ettiğini düşünün. Bu tsunami de dolaşacaktır. Amerika'nın batı kıyıları bile tehlikededir.
"BİZ DE BELİRTİLERİ GÖRMÜŞTÜK"
Deprem bir hafta önceden bilinmez. Olsa olsa belirtilerini görmüşlerdir. Zaten bu büyüklükte deprem mutlaka belirti verir. 1000 - 6000 km arasında bir kıtasal kaymadan, hareketten bahsediyoruz. Daha öncesinden hazırlığı olur bunun. Denizde ani çekilmeler olur. Bunları yüzde yüz görmüşlerdir ama anlam verememişlerdir. Aynen bizim 17 Ağustos depreminde olduğu gibi. Öncesinde bir sürü değişkende anormallik gördük ama depremden sonra değerlendirdik bunları. Zira birkaç kişinin bunları görmesiyle olmuyor.
Bu depremle aynı zonun üzerinde, hatta hemen hemen aynı yerde birkaç hafta önce 7.3 büyüklüğünde bir deprem olmuştu. Demek ki hazırlıkmış bu. Öncü değil, hazırlıkmış.
Bizdeki deprem faylarına bir etkisi olur mu? Bunlar tamamen spekülatif şeyler. Bilimsel bir bağ yok. Ama inceleyip bu depremi oluşturan mekanizmalara bakmak lâzım.