Süleyman Demirel Üniversitesi ev sahipliğinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Prof. Dr. Numan Kurtulmuş’un himayelerinde “Türkiye’de Uluslararası ve Geçici Koruma Altındaki Kişilerin İş ve İş Gücü Piyasasındaki Rolü ve Etkisi” başlığıyla düzenlenen çalıştayın açış töreni gerçekleştirildi.
Prof. Dr. M. Lütfü Çakmakçı Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen törene, Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanı ve Eski Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Lütfihak Alpkan, İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Aktaş, Isparta Valisi Abdullah Erin, Isparta Milletvekili Mehmet Uğur Gökgöz, Isparta Milletvekili Hasan Basri Sönmez, Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Tanal, Isparta Belediye Başkanı Şükrü Başdeğirmen, Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Mehmet Saltan, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Mehmet Gençtürk, Prof. Dr. Alim Koşar, Prof. Dr. Nihat Ayyıldız, Sivil Toplum Kuruluşu Temsilcileri, akademik ve idari personel ile öğrenciler katıldı.
Tören saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından Üniversitemiz Akademik Oda Orkestrası tarafından sunulan müzik dinletisi ile başladı. Dinletinin ardından açış konuşmalarına geçildi.
Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Mehmet Saltan, yaptığı konuşmada, etkinliğin hem akademik hem de toplumsal sorumluluk açısından önemli bir adım olduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Saltan, “Bugün burada, Türkiye’de ilk kez göçmen istihdamını odağa alan ve farklı kesimleri buluşturan çok yönlü bir çalıştayı başlatmanın heyecanını yaşıyoruz. Bu etkinlik, üniversitemizin toplumsal sorumluluk anlayışının güçlü bir yansımasıdır. Türkiye’de bu konuda bugüne kadar düzenlenen en kapsamlı etkinliklerden birine ev sahipliği yapmaktan büyük gurur duyuyoruz.” dedi. Türkiye’nin sadece bir geçiş ülkesi değil, milyonlarca insan için bir sığınak ve yeni bir yaşam umudu haline geldiğini belirten Prof. Dr. Saltan, göçmenlerin barınma, eğitim ve sağlık haklarının yanında, istihdama katılımlarının da bireysel onurlarını korumak ve toplumsal uyumu güçlendirmek açısından hayati önem taşıdığını dile getirdi. Çalıştay kapsamında tarım, inşaat, tekstil, imalat ve girişimcilik gibi sektörlerde odak grup toplantıları gerçekleştirileceğini aktaran Prof. Dr. Saltan, “Göçmenlerin iş gücü piyasasındaki rolünü yalnızca bir veri seti olarak değil, aynı zamanda bir toplumsal gerçeklik, bir fırsat alanı ve yönetim sorumluluğu olarak ele alıyoruz.” diye konuştu. Prof. Dr. Saltan, çalıştayda, gönüllü, güvenli ve onurlu geri dönüş süreçlerinin iş gücü piyasasına etkilerinin de ilk kez kapsamlı bir şekilde ele alınacağını ifade etti.
Isparta Milletvekili Mehmet Uğur Gökgöz ise yaptığı konuşmada, Türkiye'nin tarih boyunca zulme uğrayan, savaştan kaçan mağdur ve mazlum bireylere kapılarını açan bir ülke olduğunu söyledi. Milletvekili Gökgöz, “Ülkemiz, coğrafi konumu ve beşeri, kültürel bağları sebebiyle göç hareketlerine maruz kalmış ve bu hareketleri güzel bir şekilde yönetmiştir. Bizler, dil, din ve ırk ayırt etmeden yerinden edilen mazlumlara kapımızı açtık ve bugün de onlara ev sahipliği yapıyoruz.” dedi. Suriye'deki iç savaşın 2011 yılında başlamasının ardından Türkiye'ye sığınanlara ev sahipliği yapmanın, vicdani sorumlulukları olduğunu belirten Gökgöz, “İnsanı yaşat ki devlet yaşasın anlayışıyla, hiçbir çıkar amacı gütmeden, yalnızca vicdani sorumluluk bilinciyle ev sahipliği yapıyoruz.” şeklinde konuştu.
Isparta Belediye Başkanı Şükrü Başdeğirmen de konuşmasında, Türkiye’nin göçmenlere yönelik yaklaşımını ve çalıştayın gelecekteki politika gelişimindeki rolünü vurguladı. Başdeğirmen, “Bu kıymetli organizasyon sadece yerel değil, ulusal düzeyde de çok önemli sonuçlar doğuracak bir buluşmadır. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde ülkemiz, zorluklar karşısında insanlığın vicdanı olmayı başarmış bir ülkedir.” dedi. Çalıştayda, farklı sektörlerdeki iş gücünün rolü ve gönüllü, güvenli geri dönüş süreçlerinin sosyal etkilerinin analiz edileceğinin altını çizen Başdeğirmen, “Çalıştay sadece bugünü değil geleceğin politikalarını da şekillendirecek çok katmanlı bir platformdur. Bizler göç olayına insanlık ve kalkınma perspektifinden bakıyoruz. Göç bir zorunluluksa bizler o insanların yanında olmayı sürdüreceğiz. ” diye konuştu.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Lütfihak Alpkan yaptığı konuşmada, Bakanlık olarak ulusal ve uluslararası iş gücünün güvenli, güvenceli ve kayıtlı iş hayatına katılımının büyük önem taşıdığını belirterek, “Bu iki unsurun dengelenmesi ve adil bir şekilde çalışma hayatına entegre edilmesi bizim vizyonumuzun bir parçasıdır.” dedi. Suriye başta olmak üzere İran, Afganistan ve Türkmenistan gibi ülkelerden gelen göçmenlerin Türkiye iş gücüne katıldığını ve bu kişilere adil, tatmin edici iş olanakları sağlanmasının önemine değinen Prof. Dr. Alpkan, “İş gücünü daha verimli hale getirebilmek için çalışmalar yapıyoruz ve bu çalıştayın bu süreçte katkı sağlayacağına inanıyorum.” diye konuştu. Prof. Dr. Alpkan, uluslararası iş gücü örgütü ILO’nun da bu süreci çok önemsediğini belirterek, yavaş yavaş düzensiz göçün kayıt altına alınmaya başladığını, bürokratik işlemlerin dijitalleştirildiğini ve işverenlerin ulusal ve uluslararası iş gücüne insana yakışır işler sunmadaki çabalarının kritik önem taşıdığını vurguladı. Prof. Dr. Alpkan, “2030 sonrasını öngörmek ve bu doğrultuda tedbir almak bizim görevimiz. Bu çalıştayın, öngörülerin oluşturulmasında ve alınacak tedbirlerde önemli katkılar sağlayacağına inanıyorum.” şeklinde konuştu.
İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Aktaş yaptığı konuşmada, Türkiye'nin göç yönetimi politikalarının insan hakları odaklı ve hukuki ilkelere dayalı olduğunu belirtti. Aktaş, Türkiye yüzyılında göç stratejilerinin, kamu güvenliğini ihlal etmeden, milli öncelikler doğrultusunda şekillendirildiğini vurguladı. Aktaş, zorla yerinden edilen insanların acılarını görmezden gelmeden, güvenliği sağlarken dengeli bir devlet aklıyla hareket ettiklerini söyledi. Göç yönetiminde uluslararası koruma ve geçici koruma gibi konuların ayrıntılı olarak düzenlendiğini belirten Aktaş, Türkiye’nin göç anlayışının insani değerlerle uyumlu olduğunu dile getirdi. Türkiye'nin etkin bir sistem geliştirdiğini ve bu sistemin uluslararası hukuka uygun şekilde işlediğini ifade eden Aktaş, Suriyeli göçmenlerin gönüllü, güvenli ve onurlu bir şekilde geri dönüş yapmalarını hızlandırmak için sınır kapılarında 7/24 çalışma sistemi kurulduğunu aktardı. Mobil göç araçları uygulamasına da değinen Aktaş, Türkiye’de 81 ilde toplam 270 mobil göç aracının görevde olduğunu, bu araçların dünya genelinde tek örnek olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde ve İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın yönetiminde göç yönetiminde insan merkezli, güvenlikten taviz vermeyen bir model oluşturulduğunu belirten Aktaş, teknolojik ve sosyal gelişmelerle uyumlu, dinamik bir göç anlayışının Türkiye yüzyılı hedefleri doğrultusunda devam edeceğini vurguladı.
Isparta Valisi Abdullah Erin, Suriye'deki iç savaşın ardından Türkiye'ye gerçekleşen kitlesel göç hareketlerinin, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel yapısında ciddi etkiler bıraktığını ifade etti. 2011 yılından itibaren başlayan göçün, orta ve uzun vadede etkilerinin devam edeceğini belirten Vali Erin, özellikle Suriyelilerin Türkiye iş gücü piyasasındaki etkilerinin önemine dikkat çekti. Vali Erin, göç ve göçmen meselesinin, hem göçmenler hem de göç edilen ülke açısından en önemli konulardan biri olduğunu vurgulayarak, “Geçici koruma statüsünde bulunan Suriyelilerin iş gücü piyasası üzerindeki etkilerini iki gün boyunca tartışacağız.” dedi. Vali Erin, göç hareketinin yalnızca Suriyeliler için değil, Türkiye için de önemli sosyal ve ekonomik zorluklar oluşturduğunu belirterek, bu meseleye yönelik çözüm önerilerinin geliştirileceği çalıştayın önemini vurguladı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanı ve Eski Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık ise yaptığı konuşmada göç ve uyum politikalarının çok yönlü bir bakış açısıyla ele alındığını söyledi. Yanık, bu tür toplantıların alanda görev yapan kurumlar, akademisyenler, uzmanlar ve sektör temsilcileri için kıymetli bir değerlendirme zemini sunduğunu belirterek, çalışmaların alana güç katacağına vurgu yaptı. İnsanların kitlesel anlamda yer değiştirmesinin sosyal, ekonomik ve siyasal sonuçlarının kaçınılmaz olduğunu belirten Yanık, Türkiye'nin bu süreçte insan merkezli bir yaklaşım sergilediğini ifade etti. “Göç, sadece bir göç politikası meselesi değil, aynı zamanda sosyal dengeyi, ekonomik sürdürülebilirliği ve toplumsal barışı da ilgilendiren bir durumdur.” diyen Yanık, her alanda uyum ve sağlıklı yönetimi ön planda tuttuklarını söyledi. Suriye'deki insani krizin Türkiye'nin yürüttüğü yardım çalışmalarını genişlettiğini anlatan Yanık, “Geçici koruma altındaki Suriyelilere güvenli bir sığınak sunarken, aynı zamanda Suriye'de insani yardım faaliyetlerini de kesintisiz sürdürdük.” şeklinde konuştu. Yanık, Suriyeli iş gücünün kayıtlı ve güvenceli istihdamının arttırılmasında önemli bir hedef olduğunu vurgularken, 200 binden fazla Suriyeliye çalışma izni verildiğini açıkladı. Suriye'deki geri dönüş süreçlerinin başladığını ifade eden Yanık, bu süreçlerin doğru yönetilmesinin önemine dikkat çekti. Türkiye'nin, Suriyelilerin geri dönüşünü güvenli ve onurlu bir şekilde sağlamaya devam edeceğini söyledi.
Açış konuşmalarının ardından tören, oturum başkanlığını Prof. Dr. Mehmet Murat Erdoğan’ın yaptığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Uluslararası İş Gücü Genel Müdürü Yunus Öz, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı Sınır Yönetimi Genel Müdürü Ozan Gazel ve Antalya Milletvekili ve İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanı Atay Uslu’nun panelist olarak yer aldığı “İstihdam Politikalarının Göçmenlerin Toplumsal Uyumu Üzerindeki Etkileri”ni ele alan panel ile devam etti.