Seçmen Siyasilere Ne Mesaj Verdi?

30 Mart yerel seçimlerinde 139 bin 553 seçmenin 125 bin 601’i sandık başına giderek oy kullandı. 121 bin 98 olan geçerli oyların 53 bin 914’ünü MHP’li Günaydın başkanlık koltuğunu rakiplerine kaptırmadı. Peki, seçmen başta AK Parti ve MHP olmak üzere siyasilere hangi mesajı verdi?

Heyecanla beklenen yerel seçimlerin sonuçları resmi olmayan rakamlara göre netleşti. Başkanlık koltuğunu kaptırmayan Yusuf Ziya Günaydın, en yakın rakibi AK Parti’li Nuri Uzaktaş’a 5 bin 613 fark attı. CHP ilk kez bu kadar iddialı olduğu bir seçimde beklentilerin çok altına düştü. Saadet Partisi’de beklentisi yüksek olan partiler arasındaydı, ancak Saadet Partisi’de seçmenin yüzünü güldürmeyi başaramadı.

AK PARTİ AYNI HATAYI MI YAPTI?
İktidar partisi olması nedeniyle dikkatleri üzerine çeken ve seçim sürecinde de yarışın en iddialı partisi olan AK Parti seçmeni bu defa da genel merkezin gösterdiği adaya vize vermedi. 2009 seçimlerinde Hasan Balaman’ı aday gösterdiği için seçimi kaybeden AK Parti siyasi çevrelere göre bu seçimde de aynı hatayı yaptı.

TEPKİ AK PARTİ’YE Mİ ADAYA MI?
Başarılı bir iş adamı olan Nuri Uzaktaş, iş dünyasındaki başarısını siyasete yansıtamadı. Bu değerlenmeye İl Genel Meclisinde AK Parti’nin aldığı oyu gösteren siyasi çevreler “Seçmen AK Parti’ye değil, adayına tepki gösterdi ve o yüzden vize vermedi” yorumu yapıyor. Belediye Başkanlığı seçiminde 48 bin 301 oy alan AK Parti İl Genel Meclisinde bu oyunu 57 bin 212’ye yükselterek birinci parti olarak çıkıyor.

CHP OYLARI YİNE MHP’DE
Belediye Başkanlığı seçiminde MHP’nin başarısında kuşkusuz CHP seçmenin de katkısı var. CHP seçmeni Isparta’da ‘AK Parti kazanmasın’ diye ‘yine’ MHP’ye oy verdi. CHP’nin Isparta’daki kurmayları bu durumu elbette enine boyuna tartışacaklardır.
Ancak tüm bu tespitlerin yanında Isparta Belediye Başkanı Yusuf Ziya Günaydın’ın başarılı çalışmaları ve seçmenine güven vermesini en başa yazmak gerekiyor.

CHP OYLARINA SAHİP ÇIKSAYDI NE OLURDU?
Siyasi çevrelerin CHP ile ilgili yaptığı ilginç yorumlardan bir tanesi de CHP seçmeni kendi partisine oy verse de belediyeyi alma şansı yoktu. Zira CHP’nin İl Genel Meclisinde aldığı oy da ortada. CHP’nin özellikle bir süredir kendi tabanından farklı bir siyasi çizgiye ilerlemesi bunun sebeplerinden birisi olarak gösterilebilir.

CHP SEÇMENİ PARTİSİNİ CEZALANDIRDI
Ulusal ve laik çevrelerin özellikle Kürt politikası ve cemaate yeşil ışık yakan tavırları nedeniyle CHP’yi cezalandırdığı da olası bir senaryo olarak siyasi çevrelerde tartışılıyor. Zira Isparta’da etkisi her ne kadar bilinemese de cemaatin CHP’ye oy vermediği, MHP’yi desteklediği de ortada. Dolayısıyla ne cemaatin tabanı CHP ile bütünleşebildi, ne de CHP tabanı cemaati kabullenemedi ve kabullenemez. Yeni CHP tartışmalarının da önümüzdeki süreçte bu eksende olacağı düşünülebilir.

CHP TABANI İLE CEMAATİN DOKUSU UYUŞMAZ
Bu kanaati güçlendirecek bir sonuçta İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden geldi. İstanbul’da cemaatin de desteğini alan Sarıgül, sandıktan çıkamadı. Cemaat ve sandıktan çıkmak için cemaate sarılan CHP İstanbul’da da seçmenini yüzünü güldüremedi. MHP ile dokuları bütünleşebilecek olan cemaatin CHP ile doku uyuşmazlığı yaşaması da son derece normal. Ancak bunu CHP kurmayları nasıl yorumlar bilinmez.

SAADET 2009’DAKİ OYLARINI BİLE KORUYAMADI
Partisine mesaj veren bir diğer seçmen kitlesi de Saadet Partisi. Saadet Partisi Isparta’da seçim çalışmalarına en erken başlayan, adayını en erken belirleyen siyasi parti oldu. 2009’da yapılan yerel seçimlerde 6 binin üzerinde oy alan Saadet Partisi’nin bu seçimlerde büyük bir sürpriz yapacağı belediyeyi alamasa da oyunu çok büyük oranda artıracağı tüm siyasi çevrelerde kabul gören bir senaryo idi. Öyle ki, tüm siyasi partiler hesaplarını yaparken Saadet Partisi’ni dışarıda bırakarak yapamıyordu.
Ancak sandığa yansıyan seçim sürecindeki senaryolara uymadı. Seçim sürecinde en kötü ihtimalle 8-10 bin oy alır denen Saadet Partisi 3 bin 500 gibi bir oyla sandıktan çıktı.

OYUM BOŞA GİDER ALGISI YİNE TUTTU
Asıl değerlendirilmesi gereken durum da öyle görünüyor ki bu; Toplumun büyük bir kesimi tarafından kabul gören bir isimle, Süleyman Çakan ile sandığa giden Saadet Partisi, seçimlerin en çok çalışan partileri arasında da yer aldı. Mahalle toplantıları, kahve toplantıları, esnaf ziyaretleri, broşür dağıtımları basın toplantıları, projeler… Ama tüm bu çalışmalar Saadet Partisi’nin bir önceki seçimde aldığı oya sahip çıkmasına bile yetmedi. Saadet Partisi’ne verilecek oy boşa gidecek algısı bu seçimde de tuttu.
Bu tespitlerden yola çıkarak İktidar Partisine ve muhalefet partilerine dışarıdan bir göz olarak söyleyecek çok şey yok aslında.

SEÇMEN ARTIK ÖNÜNE KOYARSAN YEMİYOR
Ancak İKTİDAR PARTİSİ unutmamalı ki, seçmen artık önüne ne konursa onu yemiyor. Düşünüyor, tartıyor ve sandığa öyle gidiyor. Uzun yıllardır iktidar partisi Isparta’ya üvey evlat muamelesi yaptı, teşvikte dışladı, Dereboğazı yolunu yapmadı… gibi yerel motifli seçmen tespitlerini de dikkatle okuması gerekiyor.

MUHAFETİN DE ŞAPKASINI ÖNÜNE KOYMASI ŞART
Muhalefetin ise şapkasını çıkarıp önüne koyması şart. Aday belirleme süreçleri, parti içi tartışmalar, kısır çekişmeler, ittifaklara kapatılan kapılar… MHP her ne kadar belediye başkanlığında başarılı bir sonuç elde etse de İl Genel Meclisinde kendi beklentisinin altında kaldığı da bir gerçek.

Seçim sonuçlarına ilişkin yapılabilecek daha çok tespit var. Ancak, şimdilik bu tespitlerle yetinmek ve seçmenin siyasilere verdiği mesajları öncelikle siyasilerin dikkatle okuması gerektiğini hatırlatmak sanıyorum yeterli.

2009 VE 2014 SEÇİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMASI

2009 Belediye Başkanlığı Seçimleri
MHP yüzde 38,7 / 40 bin 579
AK PARTİ yüzde 31,9 / 33 bin 476
DEMOKRAT PARTİ yüzde 17 / 17 bin 859
SAADET PARTİSİ yüzde6,6 / 6 bin 874

2014 Belediye Başkanlığı Seçimleri
MHP yüzde 44,5 / 53 bin 914
AK PARTİ yüzde 39,9 / 48 bin 301
CHP yüzde 10 / 12 bin 77
SAADET PARTİSİ yüzde 2,9 / 3 bin 560

**
2009 İl Genel Meclisi Seçimleri
AK PARTİ yüzde 35,6
MHP yüzde 28
DP yüzde 16,1
CHP yüzde9,4

2014 İl Genel Meclisi Seçimleri
AK PARTİ yüzde 42,2
MHP yüzde 33,2
CHP yüzde 14,9