Türkiye'de Sayılarla Seçim Analizi

12 HAZİRAN seçimlerinde AK Parti, CHP, MHP ve bağımsızların (BDP) oy oranları, daha önceki seçimlerle karşılaştırılınca çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı.

12 Haziran Seçim sonuçları, 3 Kasım 2002 ve 22 Temmuz 2007 seçimleriyle birlikte değerlendirildiğinde, partilerin oylarındaki değişmeler de belli oldu. AK Parti, CHP ve MHP'nin oy oranlarındaki artış azma, 2002-2007 ve 2007-2011 seçimleri arasında iki grup halinde değerlendirildi. Ortaya çıkan tabloda, partilerin oy oranlarındaki değişim şöyle:

2007 oranlarıyla karşılaştırıldığında, 12 Haziran seçimlerinde Elazığ, Rize ve Sinop'ta oylarını 10 puanın üzerinde artırdı. 2007 seçimlerinde ise 2002'ye göre oylarını 10 puanının üzerinde 58 ilde artırmıştı.

12 Haziran'da, 2007 seçimlerine göre oyları Ağrı, Hakkari ve Van'da 10 puanının üzerinde azaldı. Oylarının azaldığı 14 il şöyle sıralandı: Ağrı, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Eskişehir, Hakkari, Kayseri, Mardin, Siirt, Van, Batman, Şırnak, Ardahan ve Iğdır.

2002-2007-2011 seçimleri karşılaştırıldığında AK Parti 67 ilde oy oranlarını sürekli artırdı. Siirt'te 2002 seçimlerinde yakaladığı yüzde 84'lük oy oranına bir daha ulaşamadı ve bu ilde oy oranları ise sürekli düştü.

Birinci parti olamasa bile AK Parti, 2002-2007 ve 2007-2011 seçimlerinin karşılaştırmalarında sahillerde oy oranlarını sürekli artırdı. Denize kıyısı olan tüm illerde AK Partinin oylarındaki artış eğilimi sürdü.

CHP'DEKİ DURUM

Kemal Kılıçdaroğlu'nun liderliğinde 12 Haziran seçimlerine giren CHP, oy oranlarını 2007 sonuçlarına göre 10 puanın üzerinde 9 ilde artırdı. Bu iller şöyle: Aydın, Çanakkale, Edirne, Eskişehir, Kırklareli, Muğla, Tekirdağ, Tunceli, Zonguldak.

2002- 2007 karşılaştırmasında ise oylarını 10 puanının üzerinde sadece Ardahan'da artırmıştı.

12 Haziran seçimlerinde 2007 sonuçlarına göre 10 puanın üzerinde sert düşüşün olduğu il bulunmazken; 2002-2007 karşılaştırmasında böyle bir azalma Siirt'te olmuştu.

2007 oranlarıyla karşılaştırıldığında 12 Haziran seçimlerinde 66 ilde oy oranlarını artırdı. 2002-2007 karşılaştırmasında ise 45 ilde oy oranlarını artırmıştı.

2002 seçimlerinden bugüne CHP, birinci parti olamasa bile üç Seçim döneminde de oy oranlarını 41 ilde artırmayı başardı. Ancak aynı şekilde oy oranlarının sürekli düşüşte olduğu il sayısı ise 11 oldu.

MHP'DEKİ DURUM

12 Haziran seçimlerine iç tartışmalarla giren MHP, 2007 sonuçlarıyla karşılaştırıldığında oylarını 10 puanın üzerinde sadece Iğdır'da artırdı. 2002-2007 karşılaştırmasında oy oranlarını 10 puanın üzerinde Adana, Aydın, Çanakkale, Isparta, Mersin, Manisa, Kilis ve Osmaniye'de artırmıştı.

12 Haziran seçimlerinde oylarını bir önceki seçime göre 31 ilde artırdı. 2002-2007 karşılaştırmasında 67 ilde oy oranlarını artırma başarısını göstermişti. 2002 seçimlerinden itibaren 27 ilde oy oranları sürekli arttı.

Bu seçimde bir önceki seçime göre 10 puandan fazla Oyunu düştüğü yer sadece Bartın oldu. 2002- 2007 ve 2007- 2011 karşılaştırmasında ise Ağrı, Bingöl, Bitlis, Hakkari, Mardin, Tunceli, Şanlıurfa, Batman ve Yalova'da oy oranlarında sürekli düşüş yaşandı.

12 Haziran seçimlerinde, 2007 sonuçlarına göre 47 ilde oy oranları azalırken; 2002-2007 karşılaştırmasında ise 12 ilde partinin oy oranları düşmüştü.

Bdp'NİN DURUMU

Bdp yüzde 10'luk ülke barajı nedeniyle bağımsız adaylarla 12 Haziran seçimlerine 40 ilde bağımsız adaylarla seçime girdi. Belli bir çizginin devamı olan partinin(bağımsızların) oy oranlarındaki değişimler değerlendirilirken, aynı çizginin daha önce seçimlere girmiş partilerin oyları dikkate aldı. Bunun için 40 ilde, DEHAP'ın 2002 Seçim sonuçları ile DTP'nin 2009 İl Genel Meclisi sonuçları, 12 Haziran'da Bdp'nin desteklediği bağımsızların oy oranları ile karşılaştırıldı.

12 Hazran'da oy oranları, 2009'a göre 20 ilde arttı. 2002-2009 karşılaştırmasında ise oy oranları artan il sayısı 12 olmuştu.

Bu seçimde, 2009'a göre oylarını 10 puanın üzerinde sadece Şırnak'ta arttı. 2002-2009 karşılaştırmasında 10 puanın üzerinde Hakkari, Siirt ve Şırnak'ta artış sağlanmıştı.

12 Haziran'da Bdp destekli bağımsızların oy oranları 2009'a göre 17 ilde azaldı. 2002-2009 karşılaştırmasında ise 28 ilde azalmıştı.

12 Haziran'da aday gösterilen iller arasında Bdp çizgisinde partilerin oy oranları 2002'den bugüne 6 ilde sürekli arttı. Bu iller şunlar: Ağrı, Hakkari, Mardin, Muş, Siirt ve Şırnak.

Aynı şekilde 2002'den 12 Haziran seçimlerine kadar Bdp ve aynı çizgideki eski partilerin oy oranlarının sürekli azaldığı 9 il ise şunlar: Balıkesir, Bitlis, İstanbul, Kahramanmaraş, Muğla, Sakarya, Ardahan, Iğdır, Osmaniye.